Sıra dışı bir keşif: Altın bulduğunu sandı ama çok daha değerli çıktı

sciencealert’in haberine nazaran David Hole, bulduğu kayayı konuta götürdü ve içini açmak için her usulü denedi; kayanın içinde bir altın külçesi olduğuna inanıyordu. Sonuçta Maryborough, 19. yüzyılda altına hamlenin doruğa çıktığı Avustralya’nın ünlü Goldfields bölgesindeydi.

Hole, kayayı açmak için her yolu denedi; kaya testeresi, açılı taşlama makinesi ve matkap kullandı, hatta asitle bile ıslattı. Ama hiçbir şey işe yaramadı, hatta balyoz bile kayayı çatlatamadı. Bunun sebebi ise, Hole’un bulduğu şeyin aslında bir altın külçesi olmamasıydı.

Yıllar sonra, Hole’un bulduğu kayayı aslında bir meteor olduğu ortaya çıktı. Melbourne Müzesi’nde misyonlu jeolog Dermot Henry, 2019 yılında The Sydney Morning Herald’a verdiği röportajda, “Kayaya baktığınızda, heykel üzere oyulmuş ve çukurlarla kaplı bir yapısı olduğunu fark ediyordunuz” tabirlerini kullanmıştı.

“Bunlar atmosferden geçerken şekilleniyor; dış yüzeyleri eriyor ve atmosferin tesiriyle bu özgün formlarını alıyorlar.”

Kayayı açmayı başaramayan, lakin merakını yenemeyen David Hole, bu ağır “külçeyi” teşhis ettirmek için Melbourne Müzesi’ne götürdü. Müzede misyonlu jeolog Dermot Henry, Channel 10 News’e verdiği demeçte “Meteor olduğunu zannedilen birçok kayaya baktım” diye belirtti.

Henry, 37 yıllık mesleği boyunca binlerce taş incelediğini, lakin bunlardan yalnızca ikisinin hakikaten meteor olduğunun anlaşıldığını tabir etti.

Melbourne Müzesi’nden jeolog Bill Birch, The Sydney Morning Herald’a verdiği röportajda, “Eğer bu çeşit bir kayayı Dünya’da bulup elinize alsaydınız, bu kadar ağır olmaması gerekirdi” tabirlerini kullandı.

Melbourne Müzesi jeoloğu Bill Birch, The Sydney Morning Herald’a yaptığı açıklamada, “Dünya’da bu türlü bir kaya görüp onu elinize alsaydınız, bu kadar ağır olmamalıydı.” dedi.

Araştırmacılar, meteora bulunduğu bölgeye yakın olan Maryborough kasabasının ismini verdikleri ve 4,6 milyar yıllık olduğunu belirten bir bilimsel makale yayımladılar.

Tam 17 kilogram (37,5 pound) yükündeki bu meteoru elmas bir testere ile dilimleyen bilim insanları, yapısının yüksek oranda demir içerdiğini ve bunun sıradan bir H5 kondrit olduğunu tespit ettiler. Dilimlendiğinde, içinde “kondrül” ismi verilen kristalleşmiş metalik mineral damlacıkları da görülebiliyordu.

Jeolog Dermot Henry, “Meteoritler, uzay keşfinin en ekonomik yollarından biridir. Güneş Sistemimizin, hatta Dünya’nın yaşı, oluşumu ve kimyası hakkında kıymetli bilgiler sunarlar” diye belirtti.

Bazı meteoritlerin, gezegenimizin derinliklerine dair ipuçları verdiğini söyleyen Henry, kimilerinin ise Güneş Sistemi’nden bile daha eski “yıldız tozu” içerdiğini ve bu yıldız tozlarının elementlerin nasıl oluştuğunu ve yıldızların evrimi hakkında bilgiler sunduğunu tabir etti.

“Nadir bulunan birtakım meteoritler, ömrün yapı taşları olan amino asitler üzere organik moleküller barındırıyor” diye ekledi.

Araştırmacılar, meteorun tam olarak nereden geldiğini ve Dünya’da ne kadar vakittir bulunduğunu şimdi kesin olarak bilmiyorlar, lakin bu hususta kimi iddiaları bulunuyor.

Güneş Sistemimiz bir vakitler dönen bir toz ve kaya kesimleri bulutuydu. Vakitle, yer çekimi bu materyallerin birçoklarını gezegenler haline getirdi, geri kalanlar ise büyük ölçüde dev bir asteroit jenerasyonunda kaldı.

Jeolog Dermot Henry, Channel 10 News’e verdiği demeçte, “Bu meteorit muhtemelen Mars ve Jüpiter ortasındaki asteroit neslinden gelmiş, orada iki asteroitin çarpışmasıyla dışarı fırlamış ve sonunda bir gün Dünya’ya çarpmış” dedi.

Karbon tarihleme usulüne nazaran, meteorun Dünya’da 100 ila 1.000 yıldır bulunduğu varsayım ediliyor. Ayrıyeten, 1889 ve 1951 yılları ortasında bu çarpışmayla örtüşebilecek çok sayıda meteor müşahedesi kaydedilmiş.

Araştırmacılar, Maryborough meteoritinin altından çok daha ender olduğunu ve bu nedenle bilimsel açıdan çok daha bedelli olduğunu belirtiyor. Avustralya’nın Victoria eyaletinde şimdiye kadar kaydedilen yalnızca 17 meteoritten biri ve 2003’te tanımlanan 55 kilogramlık dev bir kondritik kütleden sonra ikinci en büyük meteorit.

Henry, “Bu, Victoria’da bulunan 17. meteorit. Meğer altın külçesi sayısız sefer bulundu,” diyerek meteorların nadirliğine vurgu yaptı. “Bu keşfin gerçekleşmesi, olaylar zinciri göz önüne alındığında epeyce düşük bir ihtimal.”

Bu cins keşiflerin nadirliğiyle ilgili diğer enteresan bir örnek de, ScienceAlert’in 2018’de ele aldığı bir meteoritin öyküsü. O meteoritin gerçekte ne olduğunun anlaşılması tam 80 yıl, iki farklı sahibinin elinde geçmesi ve hatta bir kapı durdurucu olarak kullanılmasıyla fakat ortaya çıkmıştı.

 

 

 

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir