Ulusal Kurtuluş gayretinin başlangıcı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecinde oynadığı rol ve bu müstesna niteliği nedeniyle Samsun’un İstiklal Madalyası ile onurlandırmasını sağlayacak olan kanun teklifi, CHP Samsun Milletvekili Murat Çan’ın birinci imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunuldu. CHP Samsun Milletvekili Muray Çan, başka Samsun milletvekilleri başta olmak üzere bütün Samsun’u bu kanun teklifine sahip çıkmaya ve Samsun’un İstiklal Madalyası’yla onurlandırılmasına katkı sunmaya çağırdı.
“SAMSUN’UN MÜSTESNA BİR YERİ VAR”
İstiklal Madalyası’nın, Kurtuluş Savaşı’nda cephede yahut cephe gerisinde kahramanlık ve fedakarlık gösterenleri onurlandırılmak için verildiğini ve bu madalyaya yalnızca şahısların değil kentlerin da layık görüldüğünü belirten Çan açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Halihazırda Türkiye’de istiklal madalyası sahip üç kent var. Maraş, Ayıntap, Şanlıurfa. Bunlar daha sonradan Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa ve bir tane de ilçemiz var. Kastamonu’nun İnebolu ilçesi… Samsun’un ise Ulusal Gayret tarihimizde çok daha müstesna bir yeri var. Büyük Liderimiz Mustafa Kemal Atatürk, Samsun’a ayak bastığı tarih olan 19 Mayıs 1919’u Ulusal Kurtuluş Mücadelesi’nin başlangıcı olarak belirlemiş, Nutuk’unu da bu olayla başlatmak suretiyle Samsun’a atfettiği bedeli açıkça ortaya koymuştur.
Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıktığı tarih olan 19 Mayıs’ı, kendi doğum günü olarak kabul ve ilan etmesi bu somut gerçekliği daha da pekiştirmektedir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Samsun’a 1924 yılında bir sefer daha gelmiş ve Samsun ve Samsun halkının ulusal çabadaki yeri ve değerini şu sözlerle tarihe not düşürmüştür. Ben, Samsun’u ve Samsun halkını gördüğüm vakit memlekete ve millete ilişkin bütün niyet ve kararlarımın yerine getirilebileceğine dair bir kezde kuvvetle inanmıştım. Samsunların hal ve durumlarında gördüğü gözlerinden okuduğu vatanseverlik ve fedakârlık ümit ve tasavvurlarını olumlu bir inanca götürmeye yetmiştir.”
“SAMSUN’UN EHEMMİYETİ VE KATKISI BÜYÜKTÜR”
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin, ulusal bayramları tayin ve kabul ederken, mahalli günleri yani Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün o kentlere gelişi ve o beldelerin ziyaretlerini değil genel kavramları temel aldığını ve bu durumun tek istisnasının da 19 Mayıs 1919 olduğunu vurgulayan Murat Çan kelamlarını şöyle sürdürdü:
“19 Mayıs tarihinin ulusal bayram olarak kabul ve ilanı, yeniden bu bedel atfının çok kıymetli ve yerinde bir tabiridir. Özetle Gazi Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde yürütülen ulusal çabaya Samsun ilinin kıymeti ve katkısı kaçınılmaz bir biçimde büyüktür. 19 Mayıs 1919 tarihinde Tütün İskelesi’nde yakılan direniş ateşi, vatan topraklarının düşman işgalinden kurtarılması umutlarını yine alevlendirilmiş alevlendirmiş, daha sonra bütün Anadolu’ya yayılarak bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna vesile olmuştur. Samsun kenti kelam konusu süreçte oynadığı rol ve bu müstesna niteliğiyle elbette ki tarihteki yerini almıştır. Lakin bunun yanında Samsun kesinlikle istiklal madalyasıyla onurlandırılmalıdır. Meclise sunduğumuz kanun teklifi aslında benim değil Samsun’un kanun teklifidir. Hasebiyle bütün siyasi partilerin ilgisine, dayanağına muhtaçlık duymaktadır. Samsun’u bu teklife sahip çıkmaya, Samsun’un İstiklal Madalyası’yla onurlandırılması için tek yürek olmaya davet ediyoruz.”
Tolga Birgücü