Almanya’nın Der Spiegel dergisi, Türkiye’deki Cumhurbaşkanlığı seçimini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kazanması sonrası seçim sonuçlarına ait bir tahlil yayınladı. Maximilian Popp ve Hasret Topçu imzasıyla yayınlanan “Şimdi Türkiye’ye ve Batı’ya ne olacak?” başlıklı tahlilde, “Türkiye iktisadı yoluna nasıl devam edecek? Her vakit kolay olmayan Batı ile bağlar nasıl ilerleyecek?” diye soruldu.
‘TÜRKİYE İÇİN KIYMETLİ LAKİN BATI DA HAZIRLIKLI OLMALI’
Erdoğan’ın beş yıl daha cumhurbaşkanı olmasının Türkiye için değerli sonuçları olacağı, lakin Batı’nın da rahatsız edici bir partner ile çalışmaya kendisini hazırlaması gerektiği tabir edilen tahlilde, dört soruya cevap arandı. Birinci olarak “Türk demokrasisine ne olacak?” sorusunu ele alan Popp ve Topçu, Türkiye demokrasisinin son yıllarda neredeyse büsbütün berbata gidişler yaşadığını tabir etti. Freedom House’un son raporunda Türkiye’nin ‘özgür olmayan ülke’ kategorisinde olduğu hatırlatılan tahlilde, ülkedeki tabir ve basın özgürlüğünün durumunun da benzeri bir eğilimle berbata gittiği aktarıldı.
“Şimdi öncelikli olarak sorulacak soru her şeyin daha düzgüne gidip gitmeyeceği değil. Buradaki soru daha çok şu: Her şey daha da berbata gidebilir mi?” diye soran Der Spiegel, Dezenformasyon Maddesi’ni hatırlatarak, akabinde klasik medyanın yanı sıra toplumsal medyada da ‘yanlış bilgi’ yaymanın 3 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırıldığını kaydetti. Dezenformasyonun yalnızca Türkiye için değil tüm dünyada bir sorun olduğu belirtilen tahlilde, muhalefetin bu adımı daha çok toplumsal medya ağları üzerinden ilerleyen tabir özgürlüğünü kısıtlama tarafında yeni bir adım olarak değerlendirdiği tabir edildi.
‘GELENEKSEL SİYASETLERE DÖNÜŞ İÇİN FAZLA VAKİT KALMADI’
İkinci olarak “Ekonomi daha da berbata mi gidecek?” sorusunu ele alan Der Spiegel, “Türkiye iktisadı krizde” diyerek Türk Lirası’nın on yıl içinde yaklaşık yüzde 90 bedel kaybettiğini, yıllık enflasyonun yüzde 80 bandında olduğunu hatırlattı. Bu durumun Erdoğan’a iddia edilenden daha az ziyan verdiği yorumuna yer verilen tahlilde, doların 20 TL düzeyinin üzerine çıktığı, ekonomistlerin bu eğilimin sürmesini beklediği söz edildi.
Seçime giden süreçte Erdoğan’ın ekonomiyi ‘kısmen yapay bir şekilde’ denetim altında tutmaya çalıştığını kaydeden Der Spiegel, bu süreçte kullanılan Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini hatırlatarak kelam konusu rezervlerin de tükendiğini, bunun ise döviz kurunda çöküşe sebep olabileceğini yazdı. Ekonomistlerin ve uzmanların bu noktada en fazla hemfikir kaldığı noktanın bilhassa faiz artırma yoluyla radikal bir siyaset değişikliğine giderek iktisadın içinde bulunduğu düşüşten kurtarılabileceği olduğunu söz eden Der Spiegel, klasik iktisat siyasetlerine dönüş için çok fazla vakit kalmadığına vurgu yaptı.
TÜRKİYE DIŞ SİYASETİ NASIL BİR FORM ALACAK?
Üçüncü olarak Türkiye’nin bundan sonraki süreçte Batı ve Almanya ile bağlarının nasıl hal alacağının ele alındığı tahlilde, burada bilhassa iki mevzunun öne çıktığı tabir edildi. Buna nazaran, Türkiye’nin Rusya ile bağlantılarının nasıl devam edeceği ve Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine itiraz etmeyi daha ne kadar sürdüreceği bu noktada kıymetli iki mevzu olarak öne çıkacak. “Gelecekte de Türkiye ve Batı ortasındaki alaka daima bir alakadan çok tansiyon ve yumuşamanın olduğu bir bağ olacak” diyen Der Spiegel, “Erdoğan hiper-gerçekçi bir bağlantı peşinde: Benim ve şekillendirmek istediğim haliyle Türkiye’ye yarayan iyidir” değerlendirmesinde bulundu.
Son olarak “Erdoğan ne kadar iktidarda kalacak?” sorusuna cevap arayan Der Spiegel, Erdoğan’ın 2028’de tekrar aday olmayacağını ima ettiğini hatırlatarak, bunun gerçekleşmeyebileceğini, Erdoğan’ın seçimden sonra “Pazara kadar değil mezara kadar bir arada olacağız” dediğini belirtti. Erdoğan’ın iktidarın ailesinde kalmasını istediğinin sır olmadığını yazan mecmua, “Erdoğan’dan sonra kim gelirse gelsin yapılacak iş çok büyük olacak. Cumhurbaşkanı devleti ve partiyi öylesine kendine nazaran şekillendirdi ki bir gün geride bırakacağı iktidar boşluğunu doldurmak sıkıntı olacak” tabirlerini kullandı. (DIŞ HABERLER)